استاد علیدوست؛ اهمیت روش‌شناسی اجتهاد و انواع آن (نشست روش‌شناسی فقه هنر)

به گزارش شبکه اجتهاد، استاد ابوالقاسم علیدوست در نشست علمی «روش‌شناسی اجتهاد در فقه هنر»، گفت: همیشه در مکاسب این پرسش برایم مطرح بود که چرا شیخ انصاری روش خاصی در اجتهاد ایجاد کرده است که البته منتقدانی هم داشته و دارد. روش شیخ این است که با تجمیع ظنون به اطمینان و یا بهترین راه ممکن می‌رسد؛ این روش در برابر روش مدرسه‌ای و صناعت‌محور و ریاضی و صغری کبری است که قهرمان این روش در دوره معاصر آیت‌الله خویی است. ایشان چون تفکر مدرسه‌ای دارد، شهرت را جابر ضعف سند و دلالت نمی‌داند ولی شیخ آن را روا می‌دارد.

گزارش تفصیلی در ادامه مطلب

ویژه نامه روش شناسی اجتهاد

ویژه‌نامه روش‌شناسی اجتهاد فصلنامه جستارهای فقهی و اصولی (شماره ۱۹، تابستان ۱۳۹۹) منتشر شد

 

برخی مقالات این شماره:
🔹بررسی تطبیقی روش اجتهادی صاحب جواهر و محقق خویی
محمدجواد لطفی؛ ابوالقاسم علیدوست
🔹 ماهیت‌شناسی الگوریتم اجتهاد
عبدالحمید واسطی
🔹 روش بهره‌گیری از عمومات و مطلقات در حل مسائل مستحدثه
محمدعلی خادمی‌کوشا
🔹 بررسی روش‌شناسی اجتهاد در مسائل نوپدید
اکبر محمودی
🔹 فرآیند حکم‌شناسی در استنباط
سید محمدباقر قدمی؛ رضا میهن دوست
🔹روش شناخت فقهی موضوعات عرفی
حجت الله بیات
🔹 نگاهی به شیوه های معرفی نشده جمع ادلّه در کتاب جواهرالکلام و ارائه الگوریتم متناسب با آن
محمدامین بزرگمهر، حسین صابری، محمدتقی فخلعی

 

متن کامل این شماره را از اینجا دانلود کنید.

استاد مبلغی؛‌ ضرورت بازنگری در پارادایم‌های فقهی (مصاحبه در کتاب درآمدی بر آزاداندیشی)

🔹طلاب ما گرفتار حجم عظیمی از معلوماتند که نمی دانند باید با آنها چه کنند و چگونه سره را از ناسره تمییز دهند.

🔹باید استنباط آگاهانه را به طلاب بیاموزیم، راه #استنباط_آگاهانه_و_روشمند را به طلاب نشان دهیم.

🔹تا کی می خواهیم طلاب را سی سال پشت دروازه اجتهاد نگاه بداریم، آخر هم معلوم نیست از دروازه می گذرند یا نمی گذرند. علت این ناکامی، آن نیست که اجتهاد سخت است. اجتهاد سخت هست؛ ولی نه این گونه که ما می پنداریم. ما تاکید نداشته ایم که #روش استنباط را به طلاب بیاموزیم.

🔹روش‌شناسی در درس های خارج به صورت مستقل مطرح نیست. در میان مباحث گم شده است. طلبه باید به صورت اکل از قفا آن را بیاموزد؛ یعنی در اثر مرور زمان و غیر مستقیم، چیزهای به صورت #ارتکازی در ذهنش جای بگیرد.

🔹اینکه به او بیاموزند که برای استنباط از این راه ها می توان رفت و لوازم و زاد و توشه این راه چیست و چگونه می توانید در آن گام بگذارید، در درس های خارج رایج نیست.

متن تفصیلی در ادامه مطلب
 

کتاب های مرتبط با روش شناسی اجتهاد

✅ برخی کتاب های مرتبط :

🔹پیش درآمدی بر مکتب شناسی فقهی - سعید ضیایی فر
🔹مکتب فقهی امام خمینی(ره) - سعید ضیایی فر
🔹درس خارج و گام های اجتهاد - احمد مبلغی
🔹روش شناسی اجتهاد (الگوریتم اجتهاد) - عبدالحمید واسطی
🔹روش شناسی اجتهاد - سید محمدرضا واعظی
🔹درآمدی بر مکتب فقهی قم و نجف - حسین ایزدی
🔹فقه قرآنی با نفس رحمانی (روش اجتهاد محقق اردبیلی) - علیرضا خیراللهی
🔹مکتب اجتهادی آیت الله بروجردی - خانم اخوان صراف
🔹مکاتب فقهی - محمدحسن ربانی بیرجندی
🔹مکتب اجتهادی آخوند خراسانی - مصطفی محقق داماد
🔹مکتب اجتهادی سید طباطبایی یزدی - مصطفی محقق داماد
و ...

معرفی حلقه روش شناسی اجتهاد

هدف وجودی درس خارج حوزه، آموزش روش و منطق اجتهاد و استنباط فقهی است

اما در دروس خارج موجود، عموما مسائل فقهی مورد بررسی قرار می گیرد و سخنی از روش اجتهاد و مراحل رسیدن حل مسئله فقهی بیان نمی شود.

 

این دغدغه، جمعی از طلاب درس خارج حوزه را بر آن داشت تا در محضر یکی از اساتید خارج فقه و اصول، حلقه ای تشکیل دهیم تا با روش شناسی اجتهاد، رسیدن به آن هدف مطلوب را سهل تر کنیم.

 

در این حلقه نخست الگوهای ارائه شده برای فرایند اجتهاد و استنباط دینی مورد بررسی و تحلیل قرار می گیرد و از جمع بندی مباحث، الگویی طراحی می شود.

 

در ادامه، با الگوی طراحی شده، چندین مسئله فقهی زیر نظر استاد بررسی می شود

همچنین تطبیق این الگو با درس های خارج موجود حوزه، از دیگر برنامه های حلقه است.