استاد ملک زاده: روش شناسی بر زمین مانده است

✅استاد ملک زاده: روش شناسی بر زمین مانده است

🔹یکی دو دهه است که بحث روش شناسی بر سر زبان‌ها افتاده است و می‌گویند جای روش‌شناسی در حوزه  خالی است و خوب است کسی وارد شود، اما در عمل این مسئله بر زمین مانده است.

🔹دو تعریف در مورد اجتهاد داریم که برخی آن را از مقوله ملکه و برخی از مقوله فعل دانسته‌اند؛ از منظر اول، اجتهاد امری درونی و ذهنی و ملکه است ولو این که فرد به کار هم نبرده باشد، ولی از منظر دوم، آن را تحصیل احکام شرعی فرعی از ادله با نهایت تلاش تعریف کرده‌اند و در سطحی بالاتر، تکاپوی روشمند برای نظریه‌پردازی اسلامی گفته می‌شود.

http://qom.iqna.ir/fa/news/3786014

استاد علیدوست: اشتباهات فقهی ناشی از نداشتن روش است

✅استاد علیدوست، از اساتید درس خارج حوزه:

🔹هیچ فقیهی نیست که اگر بخواهد به صورت دقیق فقاهت کند، از روش شناسی مستغنی باشد.

🔹کم فقیهانی نداریم که در روش شناسی روش ثابتی ندارند و در برخی مواقع روش اخباریون را دنبال می کنند و در برخی مواقع خود را اصولی نشان می دهد، در جایی تاریخ را مورد بررسی قرار دهد و در جای دیگر از تاریخ سراغی نگیرد!

🔹بزرگانی را می بینیم که وقتی بحث روش شناسی می شود، اشکالاتی به طرف مقابل می گیرند که ناشی از نداشتن روش شناسی است.

استاد مروی: با روش‌شناسی، طلبه در ۶ ماه به اندازه ۸ سال جلو می‌افتد

🔹اگر طلبه شش ماه از وقتش را صرف منهج شناسی کند و تطبیقاتی در کنارش داشته باشد، ادعا می کنم هشت سال از نظر فقهی از دیگران جلوتر است.

🔹 تنها راه رسیدن به رشد تفکر فقهی، منهج‌شناسی و مدل سازی روش فکری فقیهان بزرگ است.

🔹بنده نسبت به چند نفر از فقهای شیعه که به اعتقاد من سرسلسله تحولات فکری و فقهی بودند، منهج شناسی فقهی کردم و نتایج بسیاری عظیمی از این کار بدست آمده است. نسبت به دیدگاه‌های فقیهانی از جمله شیخ طوسی، ابن ادریس، علامه حلی، شهید اول، آیت‌الله خویی، حضرت امام خمینی، مرحوم بروجردی و شهید صدر، مدل شناسی و منهج شناسی شده و مشخص گردیده که روش تفکر فقهی این اندیشمندان بر چه اساسی استوار است.
 

 

بیان شده در: نشست منهج‌شناسی فقهی از دیدگاه فقهای شیعه، مدرسه علمیه نواب مشهد (۲۳ آذر ۱۳۹۱)

 

متن تفصیلی در ادامه مطلب

استاد مبلغی: نیازمند تاسیس علم روش شناسی هستیم

🔹متأسفانه در حوزه علمیه با وجود روش خاص فقهی، #علم_روش‌_شناسی نداریم؛ یعنی یک علمی که روش‌های فقها را استخراج کند و این‌ها را منضبط کند و تحت تعلیم و آموزش قرار دهد. نیاز به تأسیس یک علم داریم به نام روش‌شناسی. البته بعضی‌ها این را در فلسفه‌ی فقه می‌گنجانند، اما من می گویم نه و باید این را مستقل کنیم، چون بسیار مهم است و باید مستقلا به آن بپردازیم.
 

🔹روش‌شناسی فقهی #انواع ی نیز دارد؛ گاهی #توصیفی است. به این معنی که شما می‌روید روش فقهای بزرگ‌تان را شناسایی و توصیف می‌کنید و سپس ارائه می‌دهید. این خودش یک بابی است در گام اول که البته گامی اساسی هم هست. گاهی این روش‌شناسی  #هنجاری است، یعنی شما اظهار نظر اجتهادی می‌کنید و می‌گویید مثلاً این روش مرحوم نایینی درست است یا آن روش درست است یا این بخشی از این چنین است و بخش دیگر چنان (1398/4/9).


منبع: http://farsi.khamenei.ir/others-dialog?id=42703

 

استاد مبلغی: با روش شناسی، زمان اجتهاد یک سوم می شود

ستاد مبلغی، از اساتید درس خارج حوزه:

🔹استنباط روش می خواهد. نخستین مرحله استنباط چیست؟ مراجعه به اجماع یا قرآن یا سنت؟ به قواعد اصولى زیاد مراجعه بشود یا کم؟ رجوع به قواعد فقهى و رجال در چه جایگاهى صورت گیرد؟ چگونه از روایت بهره برده شود؟ دنبال لغت باید رفت یا روایات دیگر ضمیمه گردد؟ چگونه از قرآن و سنت کنار هم استفاده شود؟ همه روش است.

🔹هیچگاه کسى به طور دقیق نگفته وقتى که وارد عرصه استنباط شدیم، اول به اجماع تمسک بجوییم، یا به قرآن یا به سنت؟

🔹این اتلاف وقت زیاد بخاطر این است که دانش #روش_شناسی در کار نیست که اگر پا بگیرد باعث می شود اجتهاد اگرچه صعوبت های خودش را دارد، #ثلث آنچه امروزه زمان می برد، وقت بگیرد.